หัวใจที่แตกสลาย

วิจักขณ์ พานิช




เมื่อความรักเพรียกหา...
สะกิดหัวใจอันเปราะบางให้สั่นไหว
จงตามเสียงแห่งรักไป
ในดินแดนที่ไม่มีใครเคยรู้จัก

แม้นหนทางจะสูงชัน
เต็มไปด้วยอุปสรรค
แม้นยามที่ปีกแห่งรักรัดรึง
จงไร้ซึ่งแรงต้าน

แม้นยามที่คมดาบใต้ปีกรัก
บาดใจให้เป็นแผล
หรือแม้นยามที่เสียงเพรียกแห่งรัก
หักภาพงามแห่งความฝันให้แตกสลาย
จงศิโรราบให้กับเสียงด้านใน
ด้วยหัวใจแห่งการเรียนรู้ที่จะรัก

ความรักไร้ซึ่งความปรารถนา
นอกเสียจากความปรารถนาที่จะรัก
แต่หากจะรักและไม่อาจเลี่ยงแรงปรารถนา
จงให้สิ่งนี้เป็นความปรารถนา

ปรารถนาที่จะหลอมละลาย
กลายเป็นสายน้ำที่ไหลริน
ขับร้องเป็นท่วงทำนองแห่งรัตติกาล
ปรารถนาที่จะสัมผัสความเจ็บปวด
จากความเปราะบางที่เต็มเปี่ยม
ปรารถนาที่จะรับบาดแผล
จากความเข้าใจในรัก
และปรารถนา...
ที่จะปล่อยให้เลือดรินไหล
ด้วยความเต็มใจและปีติ

( ถักทอและร้อยเรียง จาก The Prophet โดย Kahlil Gibran)

interview with vichak

here we go. a very odd "interview with vichak" on the Manager Daily.



"การเดินทางของคำถามที่ถูกลืม"
บทสัมภาษณ์ วิจักขณ์ พานิช บนเส้นทาง “เรียนรู้ด้วยใจอย่างใคร่ครวญ”

คอลัมน์ปริทรรศน์ หนังสือพิมพ์ผู้จัดการรายวัน ฉบับวันศุกร์ที่ ๑๒ ตุลาคม ๒๕๕๐

"ผมไม่มีหน้าที่จะไปให้คำแนะนำกับใครในเรื่องของการใช้ชีวิต แต่โดยส่วนตัวมีเป็นแรงบันดาลใจที่อยากจะสร้างพื้นที่ให้คนร่วมสมัยได้มีโอกาสค้นหาตัวเอง เป็นพื้นที่ที่ปลอดภัยจริงๆ ที่ได้พูดคุยถึงประสบการณ์ด้านในของชีวิตโดยที่ไม่ถูกตัดสิน ผมรู้สึกว่าคนรุ่นใหม่น่าจะมีพื้นที่อย่างนี้มากขึ้น แทนที่จะถูกตัดสินตลอดเวลาว่าเจ๋ง ไม่เจ๋ง ดี ไม่ดี จากสังคมหรือคนรอบข้าง...

...<อ่านต่อทั้งหมด>"

vajra dharma

A cripple runs on the primordial plain.
A mute proclaims the dharma of prajna.
A deaf man listens to the command of mahayana.
At that time, mahamudra arises.
Saraha bursts out laughing.
The only father guru is very pleased.
Chögyam is drunk with the liquor of one taste.
At that time, a ganachakra occurs.
At that time, Marpa Lotsawa laughs.
From the suchness of the fourth abhisheka,
The transcendent world manifests.

No dharma, no source of dharma,
No existence, no manifestation of existence,
The dakini who devours the three worlds,
I pay homage to you who dry up the ocean.

Because I have no father or mother,
I always dwell alone.
Because I have no friends,
I am always surrounded by mirage friends.
These friends are like a treacherous pathway.
These parents are like poisonous food.
I am without friends or parents.
Always joyful, cultivating disciples,
I take delight in cultivating the dharma kingdom.
Getting old, still I grow younger.


Chögyam Trungpa

26 May 1979
Vajradhatu Seminary, Chateau Lake Louise

debut

this is my first book, "เรียนรู้ด้วยใจอย่างใคร่ครวญ" which just came out a few days ago. it's a compilation of the articles i have written in the past 4-5 years. if you're still wondering if i'm sane or not, you might want to buy one for yourself and the other one for your friend. it's published by "สวนเงินมีมา".

heartfelt reflection

i feel after three years of intensive training with my teacher, this is the first time i'm really diving into my own relative truth, my culture, family, friends, and so on, completely and wholeheartedly.

the younger generation, people in my age, seems to more receptive to what i have to say. strangely enough, for so-called "experienced practitioners," who have read my articles/ translations and feel interested to get to know me better, most of the time, i wouldn't get a chance to even talk about my experience at all. they were not interested in the experience, but merely "what do you practice? how is the practice different from what we do here in Thailand? what is Vajrayana?" and often times, i would hear, "every buddhist tradition and every religion have the same goal, to cultivate peace and harmony within." speaking the truth, sometimes, that made me get really really mad.

everyday i get up in the morning, i ask myself, "so, what's next for today?" Then at the end of the day, i just want to sit still in silence. I'm really looking forward to being in some kind of practice space with friends here in Thailand. I just want it to be small and real. in that way, i think i might be able to be myself more fully. I'm thinking about initiating a 3 day meditation workshop in one of Sulak's organizations pretty soon. it would be nice to begin with the Meditating with the Body stuffs to ground people into the earth, their experience, their relative truth, i guess.

amidst all these ups and downs, criticisms and compliments, everyday i feel the need to hold my seat, to trust myself and what i am at this point....this experience has made me see clearly the illusion of what people think about each other. it also helps me to really look inside to see what i really want, who i really am. I think of Reggie and Lee, Rinpoche, and other lineage teachers often. I believe if whatever i do comes from my heart, my teachers will always be here with me and show me the way, the next step of my journey. I also realize the importance of my daily practice much more than what i thought before. without it, i don't think i could survive on the razor edge of the situations i encounter.

i do miss Crestone, Boulder, and people in the sangha a lot. living here in Bangkok is like living in hell. it's not very pleasant for me compared to my life in the US. but at least, i know that this is exactly where i need to be. i'm really really grateful to be here at this point of my journey.... but i do miss my gurus very much.

toward the Great Eastern Sun,
vichak

miracles...

you are a miracle.
we are all miracles...

you know why?

because as humans,
everyday we go about our business
and all that time we know;
we all know that the things we love,
the people we love...
at any time, it can be taken away.
we live knowing that and we keep going anyway.

from movie, "Little Children"

ถึงกัลยาณมิตร

สวัสดีครับทุกคน

ผมกลับมาถึงกรุงเทพฯตั้งแต่บ่ายแก่ๆของวันพฤหัสที่ผ่านมา ตอนนี้ก็กลับมาใช้ชีวิตอยู่เมืองไทยมาได้ห้าวัน เป็นช่วงของการปรับตัวหลายๆอย่าง รู้สึกได้ถึงความเปราะบางในทุกๆด้าน ในสี่ห้าวันที่ผ่านนี้ผมแทบจะไม่ได้โทรไปหาใครเลย จนมีเพื่อนเก่าคนนึงทักว่า "ทำไมกลับมาแล้วถึงได้เงียบจัง" แม้แต่เรื่องงานผมก็ไม่มีความคิดที่อยากจะโทรไปหาใครให้มากความ ไม่ได้ต้องการที่จะโฆษณาตัวเองหรือทำให้การกลับมาครั้งนี้เป็นเรื่องใหญ่โตอะไร

อาจจะมีความรู้สึกคล้ายกับอาหมอวิธานที่ว่า "ในช่วงนี้โดยส่วนตัวผมใช้เวลาอยู่กับตัวเองค่อนข้างมาก และปรับเวลาปรับสมดุลในการทำงานบางอย่างเพราะมีความรู้สึกว่าอยากจะทำงานอะไรบางอย่างค้นคว้าอะไรบางอย่างกับตัวเอง อย่างน้อยก็ในช่วงนี้" ครับ...ผมรู้สึกว่าผมอยากค้นคว้า ทดลองในเรื่องของจิตวิญญาณภายในอะไรบางอย่าง โดยเฉพาะเรื่องการงานชีวิต อย่างที่ไม่ต้องรีบร้อน แน่นอนว่ามันมีความหมิ่นเหม่ผุดขึ้นมาบ้างเหมือนกัน เพราะความคาดหวังทางสังคมต่างก็มุ่งไปที่งานประจำและเงินเดือน เพื่อจะได้สร้างภาพของความมั่นคงให้กับตัวตนของเรา คิดถึงเรื่องงานประจำทีไร ผมก็นึกเสียดายสิ่งที่เราอุตส่าห์ไปร่ำเรียนมา คิดถึงอิสรภาพทางจิตวิญญาณของการมีชีวิตอยู่ในแต่วันของเรา ดูเหมือนจะต้องถูกจำกัดไปกับกรอบและบรรทัดฐานของสถาบันที่โดยส่วนตัวไม่ได้มีความศรัทธาอะไรทั้งสิ้น

ดีใจมากที่ตัดสินใจออกไปเจออาใหญ่ กับพี่ณัฐที่สยามพารากอนเมื่อสองวันก่อน และได้มีโอกาสเจอคุณสมพลกับภรรยาเป็นครั้งแรกด้วย แม้วันนั้นจะค่อนข้างเหนื่อยเพราะคืนก่อนได้นอนไม่กี่ชั่วโมง แต่เหมือนผมได้ไปรับอาหารทางจิตวิญญาณ เป็นกำลังใจที่มีค่าจากกัลยาณมิตรสองคนที่ผมรักและนับถืออย่างสุดหัวใจ พี่ณัฐบอกผมว่า น่าแปลกที่เราสองคนก็ไม่ได้เจอกันบ่อย แต่ทุกครั้งที่เราได้เจอกัน ดูเหมือนเราจะมีความสนิทแนบแน่นกันมากขึ้นอย่างประหลาด ผมเห็นด้วยมาก และรู้สึกเช่นนั้นกับอาใหญ่ด้วย แรกๆผมรู้สึกยำเกรงอาใหญ่ รู้สึกว่าอาใหญ่เป็นคนหนักๆ คิดเยอะ แต่ครั้งนี้รู้สึกได้ถึงหัวใจที่อ่อนโยน ผมประทับใจกับความห่วงใยและปรารถนาดีจากแววตาที่อาใหญ่มีต่อผมตลอดการพูดคุยกัน โดยเฉพาะคำแนะนำที่อาใหญ่บอกผมว่า "หากเป็นไปได้ อย่ารับงานประจำในช่วงปีแรกนี้" ....อยากบอกว่าโดนมาก โดนจริงๆ เพราะตั้งแต่กลับมามีแต่คนบอกให้ไปรับงานที่โน่นที่นี่ แต่ไม่เคยมีใครแนะนำให้อย่าไปรับงานประจำ...

หลายวันที่ผ่านมา ผมได้มี inner dialogue กับตัวเองอยู่ตลอด ได้ให้เวลากับตัวเองได้ผ่อนพัก ได้จัดห้องปฏิบัติที่บ้านและเริ่มการฝึกประจำวัน เสียงกันถะ (ระฆังมือ) และดามารุ (กลองมือ) ฟังดูแปลกหูกับบรรยากาศรอบตัวที่เมืองไทย แต่ทุกครั้งที่ได้ฝึก ผมจะคิดถึงอาจารย์ของผมเสมอ คิดถึงท่านตรุงปะ และธรรมาจารย์ในสายธรรมทั้งหลาย รู้สึกได้ว่าท่านเหล่านั้นอยู่รอบๆคอยประคับประคองเราอย่างใกล้ชิด รู้สึกภูมิใจในความเปราะบางของตัวเองตอนนี้ อย่างที่เรียกว่าเป็น Vajra Pride เป็นความทนงในความไร้ตัวตน ขณะเดียวกันก็พร้อมกับบทเรียนต่างๆที่รออยู่ข้างหน้าและพร้อมที่จะก้าวเดินไปอย่างช้าๆ

i am home?

I've finally arrived Bangkok, Thailand safely after spending almost two weeks in Japan. It has been the first difficult four days so far with a lot of adjustment on my part. As you know, living in Bangkok doesn't seem to be a very pleasant lifestyle, definitely not as much as that in Boulder or Crestone, Colorado. The weather is hot and humid; the traffic is horrible; pollution is everywhere, etc. I have been doing my best to hold my vajra seat in the midst of this important re-entering process. I have already set up my shrine and have begun to do my daily practice. That seems to be the only thing that helps.

The sound of ghanta and damura seem quite strange in Thailand, but at least they have been sounded on this land already.

“หลายสิ่งดูจะชัดเจนขึ้นยามเมื่อคุณจนมุม”

ผมมองว่าเป็นไปได้ทั้งสองทาง บางครั้งคนที่เติบโตมาในประเทศพุทธก็พบกับอุปสรรคที่หนักหนาในรูปแบบที่ต่างออกไป ด้วยประเพณีและวัฒนธรรมที่ส่งต่อกันมายาวนาน คุณก็อาจจะไปรับเอาหลักการ นิยาม หรือความคาดหวังต่างๆนานา เกี่ยวกับศาสนาหรือวิถีปฏิบัติทางจิตวิญญาณมาแบกไว้ แทนที่จะได้ค้นหาคุณค่าและความหมายที่แท้จริงในแบบของคุณเอง

ในเรื่องของภาษาก็มีส่วนมาก ประเทศที่รับเอาพุทธศาสนาเป็นส่วนหนึ่งของวัฒนธรรมได้นำเข้าภาษาบาลีหรือสันสกฤตมาใช้กันในชีวิตประจำวัน จนความหมายที่ลึกซึ้งของมันได้ผิดเพี้ยนไปมาก ภาษาพุทธได้กลายเป็นศัพท์สูงหรือศัพท์เทคนิคที่แสดงถึงสิ่งอื่นที่ไม่ใช่พุทธธรรม เช่น สถานะทางสังคม การศึกษา หรือพิธีรีตอง เป็นต้น ซึ่งผมมองว่าเปลือกความผิดเพี้ยนเหล่านี้ได้พอกพูนขึ้นเรื่อยๆจนกลายเป็นอุปสรรคต่อการเข้าถึงหัวใจแห่งพุทธธรรมอย่างน่าเศร้า

ในหลายๆทาง ผมคิดว่าชาวอเมริกันดูจะมีเหตุปัจจัยที่ดีกว่าในข้อนี้ ภาษาที่เราใช้ในการสื่อสารพุทธธรรมในโลกตะวันตกเป็นภาษาที่ใช้สื่อสารกันในชีวิตประจำวันอย่างแท้จริง ทุกสิ่งเกิดขึ้นอย่างสดใหม่ ซึ่งผมมองว่าเป็นสิ่งที่ชาวอเมริกันจะได้ประโยชน์สูงสุดจากพุทธธรรมที่ปลอดจากหลักการความคาดหวังทางวัฒนธรรม แต่ในอีกทางหนึ่งเมื่อคุณไม่มีวัฒนธรรม ไม่มีประเพณีเป็นภาชนะรองรับ คุณก็อาจหลงทางได้ง่ายกว่า ดังนั้นคุณจำเป็นจะต้องรู้ว่าตัวเองทำอะไรอยู่ และความสัมพันธ์ที่ใกล้ชิดกับอาจารย์ก็จะเป็นสิ่งหนึ่งที่จะช่วยได้มาก

เชอเกียม ตรุงปะ

จาก ปาจารยสาร ฉบับมิถุนายน-กรกฏาคม ๒๕๕๐
วิจักขณ์ พานิช แปลและเรียบเรียง

<อ่านฉบับเต็ม>>>

upheavals

Emotional upheavals are indeed good signs of spiritual development which begins to manifest in our personal life. When we are overwhelmed with emotions, we are so awake—we have to be extremely awake in order to be able to engage in such intensity. Our life becomes truly alive. We feel fiery heat in our body, tear in our eyes, terrifying heartbeats, etc. Comparing to life with all those dead ideas, this way of being seems to be a lot more lively and intelligent.

vichak